Epidurale voor bevalling
Dit document is bedoeld om u informatie te geven over de techniek van de epidurale verdoving tijdens de bevalling alsook de voordelen en de risico’s die eraan verbonden zijn. We vragen u om het aandachtig te lezen en onderaan te ondertekenen en om het document mee te nemen bij opname op het verloskwartier. Dit document vormt het bewijs dat u de informatie heeft gekregen en dat u uw toelating geeft om een epidurale te plaatsen indien nodig. Zonder dit ondertekend document kan de anesthesist niet overgaan tot het plaatsen van de epidurale.
Wat is een epidurale ?
Het is een techniek die dient om de pijn van de baarmoedercontracties tijdens de arbeid te verminderen of zelfs weg te nemen. De epidurale werkt door de voortgeleiding van de pijn vanuit de baarmoeder te onderbreken. Deze onderbreking gebeurt in de buurt van het ruggenmerg, in de epidurale ruimte. Er wordt daar een lokaal anestheticum samen met een morfinederivaat ingespoten langs een heel fijn kathetertje (buisje) dat met behulp van een speciale naald ter plaatse wordt gebracht. Dit is vandaag de meest efficiënte manier om de pijn tijdens de bevalling te verzachten. Er bestaan alternatieven voor epidurale . Ze zullen u worden voorgesteld indien een epidurale niet kan worden geplaatst.
Indien het nodig zou zijn om een keizersnede of een andere ingreep uit te voeren, kan de epidurale tevens hiervoor worden gebruikt. Nochtans zal het in dit geval de anesthesist zijn die beslist om de epidurale of een andere anesthesietechniek te gebruiken afhankelijk van de omstandigheden en de klinische toestand.
Het plaatsen van een epidurale
Voor tot het plaatsen van een epidurale kan worden overgegaan, wordt eerst een infuus aangelegd in de hand of voorarm. Na het dossier te hebben geraadpleegd en na dit ondertekend document te hebben gezien, zullen de anesthesist en de vroedvrouw u op de rand van het bed installeren, hetzij op de zij, hetzij zittend.
De epidurale moet op een steriele wijze worden geplaatst. Dit is de reden waarom de anesthesist een muts met masker en steriele handschoenen zal dragen. Hij zal eerst het onderste gedeelte van de rug ontsmetten, zal dan een lokale verdoving voor de huid geven en zal tenslotte de epidurale naald en katheter inbrengen. Het is uiterst belangrijk hierbij niet te bewegen en de arts te waarschuwen bij elke baarmoederercontractie die u voelt.
Het inbrengen van de katheter in de epidurale ruimte kan soms een klein elektrisch schokje teweegbrengen dat u in de rug of tot in de benen voelt. Eenmaal de katheter ter plaatse zit, wordt de naald verwijderd en wordt er een verbandje gekleefd. Er wordt een monitor voor bloeddruk, hartfrequentie en zuurstofsaturatie aangelegd en de anesthesist spuit de eerste dosis van het verdovend product via de katheter in.
De pijnverdoving door de eerste dosis zal pas na 10 tot 20 minuten merkbaar zijn. Vervolgens zal de verdoving worden verlengd door hetzij herinspuitingen wanneer nodig, hetzij een pomp (PCEA) die u toelaat zelf in uw behoeften te voorzien (door op een drukknop te duwen telkens wanneer de contracties weer feller worden gevoeld). Gedurende de hele duur van de arbeid zal de vroedvrouw regelmatig de kwaliteit van de analgesie controleren. Na de geboorte van het kind wordt de katheter door de vroedvrouw verwijderd.
Technische moeilijkheden bij de epidurale / Mislukking
De epidurale ruimte bevat veel bloedvaten. Bij het plaatsen kan de katheter in één van deze bloedvaten terechtkomen. ln dit geval wordt de katheter verwijderd en wordt er opnieuw begonnen met de procedure. Verder heeft dit geen enkel gevolg voor u.
Zelfs in de handen van iemand met veel ervaring kan het plaatsen van een epidurale moeilijk of zelfs onmogelijk zijn.
Dit kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van obesitas, vervormingen van de ruggengraat (bv Scoliose), chirurgie aan de ruggengraat of bij onvoldoende medewerking van de aanstaande moeder (onvoldoende stilzitten).
Het kan gebeuren dat een katheter die zonder moeilijkheden werd geplaatst, slecht of asymmetrisch werkt (één lichaamszijde “slaapt” beter dan de andere).
Dit is te wijten aan de katheter die niet helemaal op de middenlijn zit maar een beetje meer naar links of rechts. Als de anesthesist dit probleem niet eenvoudigweg kan oplossen, kan het nodig zijn de epidurale opnieuw te plaatsen.
Men moet ook weten dat een epidurale die naar het einde van de arbeid toe wordt geplaatst of bij iemand bij wie de arbeid zeer snel vordert, minder of helemaal niet goed kan werken.
Contra-indicaties
De contra-indicaties voor een epidurale zijn:
• Weigering door de aanstaande moeder
• Gestoorde bloedstolling
• Een huidinfectie ter hoogte van de rug
• Een algemene infectie met koorts
• Een zeer dringende keizersnede (bloeding, ernstig foetaal lijden, …)
• Bepaalde neurologische aandoeningen
Bijwerkingen van de epidurale
• Daling van de bloeddruk. Dit is de reden waarom uw bloeddruk heel regelmatig zal worden gemeten.
• Jeuk of misselijkheid, veroorzaakt door het morfinederivaat dat wordt gebruikt
• Een loom gevoel in één of twee benen met soms moeite om te bewegen. De vroedvrouw zal regelmatig controleren of u de benen nog goed kan bewegen
• Moeite om te plassen doordat de blaas ook verdoofd is. De vroedvrouw zal soms moeten sonderen om de blaas te ledigen
Complicaties van epidurale
Hoofdpijn : Het kan gebeuren dat de epidurale naald een membraan perforeert dat dieper dan de epidurale ruimte ligt (dura mater). Door dit gaatje in de dura mater kan wat hersenvocht weglopen, waardoor hoofdpijn kan ontstaan. Deze hoofdpijn kan hardnekkig zijn ondanks rust en pijnstillers. Indien hij niet spontaan overgaat, bestaat er nog een specifieke behandeling die u op dat moment zal worden uitgelegd.
Verlamming : 2 complicaties kunnen tot verlamming leiden door druk op het ruggenmerg of zenuwwortels:
Epiduraal hematoom (bloeduitstorting)
Epiduraal abces met eventueel meningitis door infectie bij de moeder of door een probleem van onvoldoende steriliteit
Deze complicaties vragen een onmiddellijke behandeling die bestaat uit een chirurgische decompressie.
Gedeeltelijke verlamming of verminderd gevoel : ter hoogte van been of voet.
Convulsies (stuiptrekkingen)
Hartstilstand / Dood
Deze laatste 4 complicaties zijn gelukkig extreem zeldzaam. Enkele gevallen zijn beschreven terwijl elk jaar wereldwijd honderden duizenden epidurales worden geplaatst.
Epidurale en rugpijn
• Pijn ter hoogte van de punctieplaats in de rug kan enkele dagen duren, zonder verder gevolg.
• Rugklachten na de bevalling die langer duren zijn niet te wijten aan de epidurale. Studies hebben aangetoond dat 40% van de vrouwen na de bevalling lage rugpijn hebben, of ze nu een epidurale hebben gehad of niet. Deze rugklachten zijn meestal een gevolg van de zwangerschap zelf of van de houding die werd aangenomen tijdens de arbeid en de bevalling.
Epidurale en de baby
Vele wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat de epidurale analgesie zonder gevaar is voor de baby; de medicatie die wordt ingespoten in de epidurale werkt lokaal en verschijnt slechts in zeer geringe mate in het bloed.
Hierdoor zal er ook slechts een minimale hoeveelheid doorheen de placenta tot in de bloedbaan van de foetus geraken, zonder verdere gevolgen.
Voor uw baby vormt een bevalling met epidurale dus geen groter risico dan een bevalling zonder epidurale.
De dienst anesthesie is steeds beschikbaar om op uw vragen te antwoorden en om u de informatie te verschaffen die u nodig acht.
